Assemblage Klankkast

Als alle onderdelen van de klankkast klaar zijn, worden deze samengevoegd. Ook dit gebeurt weer op de solera, die zorgt voor een stabiele ondergrond, en dmv de balk aan de onderzijde zodanig in de bankschroef kan worden geplaatst dat de kast rondom bereikbaar is.

Staart- en halsblok

Deze blokken dienen om de 2 helften van de zijwanden te verbinden en stevigheid te geven op de kwetsbaarste plekken. Bovendien wordt het halsblok gebruikt om de hals aan de kast te bevestigen, en het staartblok voor het aanbrengen van endpin en/of elementuitgang. De blokken worden gemaakt van halshout (palissander).

Staartblok

Halsblok

Het halsblok is een simpel rechthoekig blok van115x56x34mm. De hoogte is gelijk aan de diepte van de kast, de breedte gelijk aan de halsbreedte. Omdat een dergelijke groot stuk lastig te verkrijgen is, wordt het blok samengesteld uit stukken halshout, die verlijmd worden. Omdat kops hout slecht te lijmen is, wordt ervoor gezorgd dat alle kopse kanten aan de zijkant komen: daar wordt toch niets opgelijmd.

Tenslotte wordt alvast grofweg de gleuf uitgefreesd waarin de hals moet passen, ter voorbereiding op de definitieve bewerking in een later stadium. (Nu 15x70mm, uiteindelijk 18x80mm)

Blokken lijmen

Om kromtrekken van het bovenblad te voorkomen tijdens het klemmen van het halsblok, is op de solera ter plekke van het blok kurk aangebracht. Tijdens de verdere assemblage wordt mbv een lat tussen de blokken, die met spijkertjes wordt vastgezet, gezorgd dat deze haaks en onbeweeglijk blijven staan tijdens de werkzaamheden aan de zijwanden. Bij het plaatsen rekening houden met de zijwanddikte van 2mm! Ook de tornavoz wordt nu in de sponning gelijmd.

Zijwanden plaatsen

Eerst worden de balken van het voorblad die doorlopen tot de zijwand precies op lengte gemaakt: deze moeten op ca. 0.5mm afstand van de zijwand blijven, om te voorkomen dat ze door uitzetten tgv van verandering van de luchtvochtigheid de wanden kunnen beschadigen. Echter: als de binding dikker is dan de zijwand, moet hiermee rekening worden gehouden, OF de balken moeten later bij het vrijkomen na het het infrezen van de bindings vanaf de buitenkant iets worden afgestoken.

De zijwanden worden zodanig op lengte gezaagd dat de 2 naden in het midden van het staartblok en halsblok komen.

Zijwanden aan blokken lijmen

Het voorblad wordt weer op de solera gelegd, en de zijwanden worden hierop vast geklemd. Met een kwast wordt lijm op de blokken aangebracht, en de zijwanden worden hierop vastgeklemd, zodanig dat de naad precies in het midden komt.

Tentalones aanbrengen

Zijwanden op hoogte brengen

De kast wordt 125mm diep het bij staartblok en 115mm bij halsblok (vuistregel: halsblok=staartblok – 10mm). Het verloop is niet gelijkmatig : 5mm van staart naar taille, 5mm van taille naar hals. Omdat de taille niet in het midden zit, ontstaat daar een 'knik'. Ik gebruik een dunne flexibele stalen meetlat die netjes om de kast krult voor het aftekenen, en plak dan tape langs de lijn vanwege de zichtbaarheid.

Kerfed linings aanbrengen

Kerfed lining (='kerfing'): is eigenlijk een lange strip tentalones aan elkaar: een driehoekige strip hout, die om de 9 mm is ingezaagd, waardoor deze flexibel is geworden.

De kerfing wordt zodanig gelijmd dat deze ca 0.5mm boven de zijwanden uitsteekt.

Lijmhulpstuk voor brug

Om in een later stadium de brug op de kast te kunnen lijmen, wordt een hulpstuk gemaakt. De brug moet bij het lijmen worden vastgeklemd, hiervoor ga ik houten lijmtangen ('Klemsia's') gebruiken: die hebben de juiste lengte van de bek (ca 20cm). Om tegendruk te kunnen geven, wordt een blok gemaakt met dezelfde bolling als de kast en de brug hebben gekregen. Er worden uitsparingen gemaakt voor de balken en de pickup die onder de kam gelijmd wordt. De dikte moet zodanig worden dat de lijmklemmen de balken en de tornavoz niet raken.

Klemsia's aanpassen

Omdat het klankgat kleiner is dan normaal, en ook een minder scherpe insteek gemaakt kan worden vanwege de tornavoz, moeten 2 klemsia's iets aangepast worden: de hoeken moeten afgerond worden om de klemmen goed de kast in te kunnen brengen. (Zie 'Brug afmonteren')

Elementen plakken

De 2 pickups worden gelijmd volgens de instructies: recht onder het brugbeen, midden tussen snaar 1-2 en 3-4. De plaats van het brugbeen en de snaarafstanden zijn al bekend, dus het is alleen nog een kwestie van aftekenen en dan lijmen. Er is een tube snellijm in gelvorm meegeleverd: enkele seconden aandrukken is genoeg. Om te voorkomen dat tijdens de verdere werkzaamheden beschadigingen optreden, wordt de zware plug met een touwtje vastgezet.

Achterblad vastlijmen

Na het insmeren van rand, tentalones en blokken met lijm wordt de achterwand op de plaats gebracht, en met lijmtangen vastgeklemd op de 2 blokken.

Vervolgens wordt het hele blad rondom geklemd. De volgorde: steeds ter plekke van de grootste kier, symmetrisch links en rechts. Daarna worden de overige klemmen verdeeld over de totale zijwand. Aan de kieren is al te zien dat de achterwand lekker onder spanning komt te staan, en daardoor goed stijf wordt. Dit is gunstig voor het geluid van de gitaar.

Randen wegsteken

De overstekende randen van voor- en achterblad worden weggestoken met beitel en spookschaaf, en afgewerkt met een schraapstaal en schuurpapier.

Halsbevestiging frezen

De hals wordt aan de kast bevestigd met een pen-en-gatverbinding (mortise and tenon), hiervoor worden 2 op elkaar afgestemde freesmallen gebruikt, 1 voor de kast en 1 voor de hals. De kast wordt zodanig ingespannen dat deze strak tegen de bovenkant zit, en daarna vastgezet met 4 klemsia's (houten lijmtangen).

Omdat de bas een diepe kast krijgt, en daarom ook een lange hiel aan de hals, wordt de maximale lengte die de mallen toelaten bepaald, dit wordt de lengte van de verbinding: 82mm.

Belangrijk:

Zorg dat het raakvlak van de halshiel op de kast volkomen recht is! Dus: vlakvijlen. Het is nl ondoenlijk om bij een niet rechte kast de hiel achteraf eenzelfde kromming te geven, en een slechte passing is dan haast onvermijdelijk.

{gotop}

<  Zijwanden    Hals  >